MIESZKANIE BURMISTRZA
Ekspozycja w miasteczku

W miasteczku w Muzeum Wsi Lubelskiej odtworzono budynek mieszkalny z ul. Dulęby 1 w Wąwolnicy. Wnętrza zostały zaadaptowane na mieszkanie burmistrza z okresu II Rzeczypospolitej. In situ budynek drewniany, wolno stojący, ustawiony szczytowo na skrzyżowaniu ulic Dulęby i Zamkowej. W muzealnym miasteczku budynek wkomponowany w pierzeję północną.

Dom stojący w Wąwolnicy prawdopodobnie wybudowany w połowie XIX wieku na zamówienie pisarza miejscowego nadleśnictwa o nazwisku Cukier. W 1926 roku nieruchomość przy ul. Kębelskiej 164 (obecnie Dulęby 1) kupili Michał Żydek oraz jego żona Stanisława z Lalaków Żydkowa. Budynek został kupiony za 4800 zł od Jana Budy, obywatela polskiego zamieszkałego w Wąwolnicy. Był on właścicielem wyżej wymienionej nieruchomości od 27 listopada 1922 roku. W 1936 roku Michał i Stanisława dokupili od Żydów plac wokół domu.

Michał Żydek był stolarzem, w związku z tym w latach 30. XX w. budynek obok funkcji mieszkalnej pełnił również funkcję usługową. Warsztat stolarski mieścił się w dużym pokoju od frontu budynku.

Michał Żydek zmarł w latach 60. XX w., Stanisława Żydek zmarła w 2002 r., w wieku 100 lat. Obecnie właścicielką nieruchomości jest Elżbieta Kępczyńska, wnuczka Michała i Stanisławy Żydków.

W muzealnym miasteczku w odtworzonym domu z Wąwolnicy powstała ekspozycja zamożnego mieszkania burmistrza małego miasteczka Lubelszczyzny z 1939 roku. Inspiracją dla scenariusza były losy Jana Minora, który był ostatnim w dwudziestoleciu międzywojennym burmistrzem Tomaszowa Lubelskiego. Swoją funkcję pełnił w latach 1935-1940. Życiorys jego i jego rodziny był tylko inspiracją, ponieważ odtworzenie mieszkania burmistrza, konkretnie Jana Minora w budynku który nigdy nie pełnił takiej funkcji determinowało zmiany dotyczące funkcji pomieszczeń, ich wyposażenia oraz liczby osób go zamieszkującej.

Założono, że dom jest zamieszkały przez dwupokoleniową rodzinę polską, wyznania rzymskokatolickiego – Jana i Anielę Minorów z dwójką dzieci. Rodzina jest pochodzenia inteligenckiego, w przeszłości posiadała niewielki majątek ziemski.

Pan domu (Jan Minor) w wieku około 50 lat, emerytowany zawodowy wojskowy, nieukończone studia prawnicze. Zasłużony w walce o niepodległość ojczyzny, brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej, uczestniczył w „wyprawie kijowskiej”. Na stanowisku burmistrza zaangażowany w pracę społeczną na rzecz miasta, gminy i powiatu. Zapalony myśliwy, bardzo często brał udział w polowaniach, znał się na ogrodnictwie. W jego księgozbiorze były książki i czasopisma o tematyce ogrodniczej i łowieckiej.

Pani domu (Aniela Minor) w wieku około 45 lat, wykształcenie średnie, nie pracowała zawodowo, zajmowała się wychowaniem dzieci. Aktywnie uczestniczyła w działalności charytatywnej i dobroczynnej na terenie miasteczka. Zajmowała się uprawą ogrodu przydomowego. Grała na pianinie.

Dzieci, dwóch chłopców, jeden w wieku 16 lat, drugi w wieku 13 lat. Starszy, Stanisław, we wrześniu 1939 miał rozpocząć naukę w I klasie liceum. Młodszy, Włodzimierz, skończył szkołę powszechną, zdał do gimnazjum. Obaj chłopcy zarówno w domu i w szkole byli wychowywani w duchu patriotyzmu, należeli do harcerstwa.

Ekspozycja składa się z kuchni, jadalni, salonu i sypialni na parterze budynku oraz z dwóch pokoi- dziecięcego i gościnnego na mieszkalnym poddaszu. Wnętrze domu próbowano pokazać przez pryzmat związków z regionem, środowiskiem, a także przez pryzmat indywidualnych upodobań jego mieszkańców, codziennych i odświętnych sytuacji. Na ekspozycji znajdują się zabytki różnorodne chronologicznie, ale jakościowo utrzymane na określonym poziomie wynikającym z kryterium zamożności.

Agnieszka Kirsz

Autorka ekspozycji: Agnieszka Kirsz

Autor fotografii: Krzysztof Wasilczyk