NARODOWE CZYTANIE
7 września 2019
Zapraszamy rodziny, miłośników literatury, teatru amatorskiego, wydarzeń i ekspozycji muzealnej do wspólnej obecności
7 września 2019 r., sobota w godzinach 12:00-15:00.
Doroczne godziny Narodowego Czytania traktujemy jako akt solidarności wobec języka i literatury polskiej. Choć mimo upływu lat i przemijania pokoleń, wartość tekstów jest samoistna, to przecież w muzeum na otwartym powietrzu, inaczej niż w szkole, w łóżku, w parku, teksty te konkurują mimowolnie z innym przekazem, także oddającym lata już minione. Słowo splata się z przedmiotem, obrazy kreślone piórem dobrowolnie wpasowują się w przestrzenie ekspozycji. W skansenie wiedza historyka kultury materialnej i muzealnika prowadzi do powstania wariantowej materializacji wyobraźni pisarza.
Spośród 8 nowel-opowiadań wybranych przez Prezydenta RP, w Muzeum Wsi Lubelskiej czytać i wyobrażać będziemy dwa utwory. Oba mocno wyróżniają się swoją zbieżnością z tematyką ekspozycji historycznej i przyrodniczej lubelskiego skansenu. To Orka Władysława Stanisława Reymonta oraz Bruno Schulza, Mój ojciec wstępuje do strażaków (ze zbioru Sanatorium pod Klepsydrą).
Orka powstała w 1917 r., wydana drukiem w 1919 r. Reymontowski obraz żywo splata się z nędzą na polskiej wsi spowodowaną działaniami I wojny światowej, epidemiami, pijaństwem. Poprowadzimy uczestników spotkania na przednówek, na polu zaprzęgniemy do niemal neolitycznej orki radłem z morelowego drzewa a następnie przejdziemy na orkę ciężkim jednoskibowym pługiem. Świtająca Niepodległość Odrodzonej wniesie wkrótce dobre światło na polską wieś – wiemy o tamtym lecz wiemy także tym, że praca i zbiorowy wysiłek jest wartością ponadczasową.
Poetyka drugiego utworu Mój ojciec wstępuje do strażaków zawieszona jest nad społecznym znaczeniem straży ogniowej w II Rzeczypospolitej. Bruno Schulz – malarz, pisarz i poeta jakby z chmury nad miasteczkiem-sztetł niepowtarzalnie plastycznie kreśli pierwsze-drugie oblicze straży ogniowej w środowisku miasteczkowym. To rola iluminacyjna i paradna. Aura i gala tradycyjnego najpiękniejszego munduru z grzebieniem na kasku i skrzydłami-epoletami jest najmocniejszym miasteczkowym pancerzem dla nienasyconych uczucia wyrazistej przewagi nad zrównoważoną współobecnością. To zupełnie nieeksponowany obraz straży i strażaka w miasteczku-sztetł. Prawdę mówiąc w naszym Muzeum – badającym i eksponującym życie codzienne i odświętne wsi, dworu oraz miasteczka II Rzeczypospolitej – i bez lektury Schulza – zdawaliśmy sobie sprawę z obecności tych namiętności. Opowiadanie to Bruno Schulz napisał prawdopodobnie w 1934 r. Już 3 lutego 1935 r. ukazało się w „Wiadomościach Literackich”. W latach bezpośrednio poprzedzających wydanie Sanatorium pod Klepsydrą (1937 r.) tu i owdzie w Europie nasiliły się akty naruszenia tolerancji międzywyznaniowej i harmonii współżycia lokalnych społeczności.
W wielu miejscach na trasie Narodowego Czytania będą miejsca siedzące. Czytanie obu nowel i działania towarzyszące zostaną powtórzone. To znak dla prawdziwych miłośników literatury zazwyczaj wielokrotne sięgających do ukochanych utworów.
Skraj pola na wsi „Wyżyna Lubelska” (Orka) oraz wędrówka po skansenie zakończona w „Miasteczkowej kuchni żydowskiej” (Mój ociec wstępuje do strażaków).
Grzegorz Miliszkiewicz
Harmonogram:
12:00 Władysław Stanisław Reymont, Orka.
12:45 Bruno Schulz, Mój ojciec wstępuje do strażaków.
13:30 Władysław Stanisław Reymont, Orka.
14:15 Bruno Schulz, Mój ojciec wstępuje do strażaków.
Wstęp po uprzednim zgłoszeniu telefonicznym uczestnictwa w Muzeum Wsi Lubelskiej.
Dział Edukacji i Ekspozycji
tel. 81 53 385 13, wewn. 18,
od 3 do 6 września, w godz. 8.00 – 14.00.
Kategorie: Aktualności, Wydarzenia | Data dodania: 2 września 2019